Biologiyadan laborotoriya darslari

Yomg‘ir chuvalchangining tashqi tuzilishi va harakatlanishini o‘rganish.

Maqsad: Yomg‘ir chavalchangini kuzatish orqali chuvalchangning tashqi tana tuzilishi, tana qismlarining yashash muhitiga moslashganligi, harakatlanishi va tashqi ta’sirlarga javob reaksiyalarini o‘rganish, mustaqil ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish.

Kerakli jihozlar: Preparoval to‘plam (pinset, skalpel, preparoval nina), lupa,Petri kosachasi, filtr qog‘ozi, yomg‘ir chuvalchangining barelyef modeli, piyoz, tirik yomg‘ir chuvalchangi.

Ishni bajarish tartibi:

1.Yomg‘ir chuvalchangining ichki tuzilishi barelyef model orqali o‘rganiladi.

2.Tirik yomg‘ir chuvalchangi kuzatiladi.Uning tana tuzilishi,

shakli, rangi va kattaligi aniqlanadi, oldingi ingichkaroq qismida o‘g‘iz teshigi topiladi, uning  belbog‘i, tanasining orqa qismida joylashgan segmentlari va chiqaruv teshigiga e’tibor beriladi.

3.Chuvalchang terisining quruqligi yoki namligiga e’tibor beriladi.Tuproqda yashash uchun bunday terining ahamiyati muhokama qilinadi.Lupa yordamida tana segmentlari va ular orasida joylashgan tukchalarning tuzilishi o‘rganiladi.

4.Chuvalchang boshdan oxirigacha silab ko‘riladi,uni qog‘oz va shisha yuzasiga qo‘yib, harakatlanishiga va undan chiqayotgan tovushga e’tibor beriladi.

5.Uning turli qismlariga shisha tayoqcha yoki pinset tekkizib ko‘riladi, bosh qismga bir bo‘lak piyoz yaqinlashtiriladi va natijalar izohlanadi.

6.Daftarga yomg‘ir chuvalchangining rasmi chiziladi va chuvalchang tanasining yassi va bo‘rtgan tomonlari belgilanadi,shuningdek barcha xulosa va natijalar daftarga yozib olinadi.